Czym jest klasyfikacja BI-RADS?



 

System BI-RADS (Breast Imaging Reporting and Data System) to standardowa skala oceny obrazowania mammograficznego, ultrasonograficznego i MRI, stworzona przez American College of Radiology (ACR). System ten został opracowany w celu standaryzacji raportowania wyników badań oraz usystematyzowania interpretacji ich w kontekście wykrywania zmian nowotworowych w tkance piersi.

BIRADS służy do opisu i oceny różnych cech zmian zaobserwowanych podczas badań obrazowych, takich jak kształt, marginesy, gęstość, czy obecność cech charakterystycznych dla zmian łagodnych lub złośliwych. W oparciu o te cechy, każda zmiana jest klasyfikowana według jednej z siedmiu kategorii, które określają stopień podejrzenia złośliwości oraz zalecają dalsze postępowanie kliniczne. Kategorie te zaczynają się od kategorii 0, oznaczającej potrzebę dodatkowych badań lub konsultacji, aż do kategorii 6, sygnalizującej wyraźne podejrzenie raka piersi. System BIRADS jest powszechnie stosowany w praktyce klinicznej jako narzędzie wspomagające interpretację wyników oraz umożliwiające skuteczne zarządzanie pacjentkami z podejrzeniem nowotworu piersi poprzez właściwe kierowanie dalszym postępowaniem diagnostycznym i terapeutycznym. Jego zastosowanie przyczynia się do poprawy dokładności diagnostycznej oraz efektywności procesu diagnostycznego w zakresie wykrywania zmian nowotworowych w tkance piersi.

 

DLACZEGO UŻYWA SIĘ KLASYFIKACJI ZMIAN BI-RADS?

System BIRADS pomaga radiologom, onkologom i innym specjalistom medycznym w ocenie zmian wykrytych podczas badań obrazowych i kierowanie dalszym postępowaniem diagnostycznym oraz terapeutycznym w przypadku podejrzenia raka piersi. Jednak to nie jedyny powód, dla którego została opracowana ta skala.
 

1. Poprawa dokładności diagnostycznej

System BIRADS umożliwia jednoznaczną klasyfikację wykrytych zmian, co przyczynia się do poprawy dokładności diagnostycznej. Standaryzacja interpretacji obrazów ułatwia radiologom identyfikację cech charakterystycznych dla zmian łagodnych oraz podejrzanych o złośliwość.

2. Ujednolicenie raportowania

Dzięki zastosowaniu jednolitej skali oceny, wyniki badań obrazowych są łatwiejsze do zrozumienia i interpretacji zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów. To ułatwia komunikację między specjalistami medycznymi oraz współpracę w zakresie dalszego postępowania diagnostycznego i terapeutycznego.

3. Zwiększenie efektywności procesu diagnostycznego

System BI-RADS pomaga w szybszym i bardziej skutecznym podejmowaniu decyzji dotyczących dalszego postępowania diagnostycznego. Klasyfikacja zmian na podstawie tej skali umożliwia właściwe kierowanie pacjentów na dodatkowe badania, takie jak biopsja, w przypadku podejrzenia raka piersi.

4. Standaryzacja monitorowania zmian

Dla pacjentek, które mają zmiany o niskim podejrzeniu złośliwości (np. BIRADS 3), system BIRADS określa rutynowe interwały kontroli, umożliwia więc monitorowanie zmian w sposób ustrukturyzowany i zapewnia prawidłowe zarządzanie opieką nad pacjentkami.

 

CO OZNACZAJĄ POSZCZEGÓLNE KATEGORIE BI-RADS?

 

Każda kategoria BIRADS ma swoje własne zalecenia i odnosi się do różnych charakterystyk zmian obserwowanych na mammografii.

  • BI-RADS 0: Oznacza, że badanie wymaga dodatkowych badań lub konsultacji, na przykład z powodu trudności interpretacyjnych lub potrzeby uzyskania więcej informacji na temat danej zmiany. Może to obejmować powtórną mammografię lub ultrasonografię.

  • BI-RADS 1: Sygnalizuje całkowicie normalny wynik badania mammograficznego, sugerując minimalne ryzyko wystąpienia raka piersi. Zalecana jest rutynowa kontrola, na przykład raz w roku, w celu monitorowania stanu zdrowia piersi.

  • BI-RADS 2: W tej kategorii obserwuje się zmiany uznawane za łagodne, takie jak proste torbiele lub gruczolakowłókniaki. Zalecane są rutynowe kontrole, aby śledzić ewentualne zmiany w czasie.

  • BI-RADS 3: W przypadku tej kategorii podejrzewa się zmianę o niskim ryzyku złośliwości. Zalecana jest kontrola obrazowa za kilka miesięcy, a w niektórych przypadkach także wykonanie biopsji dla pewności.

  • BI-RADS 4: Stwierdzenie zmiany wymagające biopsji celem potwierdzenia charakteru zmiany. Kategoria czwarta podzielona na trzy podkategorie zależne od szacowanego ryzyka złośliwości, przy czym podział na podgrupy dotyczy tylko badań USG i mammografii, nie dotyczy badań wykonanych metodą rezonansu magnetycznego.                       
                4a: zmiana podejrzana, ale o małym stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
                4b: zmiana podejrzana, o pośrednim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
                4c: zmiana podejrzana, o wysokim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości, jednak bez klasycznych cech złośliwości

  • BI-RADS 5: Oznacza obecność zmiany wysoko podejrzanej o raka piersi. Wymaga pilnej biopsji w celu potwierdzenia diagnozy.

  • BI-RADS 6: Potwierdzony rak piersi na podstawie wyniku badania histopatologicznego.